Norm Kadro

Norm Kadro, bir birimde ya da bir kurumda bilfiil yapılan işlerin iş yüküne göre orada çalışması gereklipersonel sayısının saptanmasıdır. Norm kadronun amacı gereksiz istihdamın önlenmesi ve buna bağlıolarak emek verimliliğinin arttırılmasıdır.

Norm kadro, bir kurumun amaçlarına ulaşabilmek için yerine getirmesi gereken
görev ve hizmetlere ait iş yükünün belirli tekniklerle belirlenmesi, iş yükü ile orantılı olarak o kurumda istihdam edilmesi gereken personel sayısının ve niteliklerinin belirlenmesidir.
Norm kadro çalışmalarında, örgüt analizi sonucunda oluşturulan yapıya uygun olarak belirlenen kadroların, iş analizi yöntemiyle iş tanımlarının yapılmasından sonra, norm kadro sayısının belirlenmesi sürecine geçilir. Norm kadro sayısının belirlenebilmesi için ise öncelikle iş etüdü, hareket (metot) etüdü ve iş ölçümü çalışmalarının yapılması gerekmektedir.
NORM KADRO BELİRLEME SÜRECİ
a. Örgüt Analizi:
Örgütün var olan ve henüz etkisi süren, güncelliğini koruyan amaç ve görevleri esas alınarak,birimlerdeki amaca uygun olmayan görevlerin ayıklanması, bazı birimlerin kaldırılması, birleştirilmesi,değiştirilmesi veya yeniden kurulması yönündeki gereksinimlerin belirlenmesidir.
Örgüt analizinde, örgüt amaçlarının gerçekleştirilebilmesi amacıyla, örgüt yönetiminin yerine getirmesi gereken iş ve görevlerin belirlenmesi gerekir. Buna göre, iş bölümü ve işlerin gruplandırılması aşamasında, ana hizmet birimlerinin, yardımcı birimlerin ve danışma-denetim birimlerinin neler olacağı üzerinde durulmalıdır. Yönetsel birlik ve bütünlüğün sağlanabilmesi için
örgüt analizinde, görevsel koordinasyon sağlayıcı bir anlayış benimsenmelidir. Örgütün amaç ve görevlerinin gerçekleştirilmesinde, işlevsiz hale gelmiş kaldırılacak birimler, birleştirilecek birimler,yeni kurulması gereken birimlerin neler olabileceğinin analizi yapılmalıdır.
b. İş Analizi:
İş analizi, bir işin niteliğini, inceliğini, gerekleri ve çalışma koşullarını çeşitli yöntemlerle araştıran bilimsel bir çalışmadır. Yapılan bu çalışma sonucu, bir işin ne gibi bilgi, yetenek, ustalık ve sorumluluk gerektiği saptanmış olur.
İş analizi yapmanın amacı, iş tanımı yapmak ve iş gereklerini ortaya koymaktır. İş analizi sonucunda her bir görevin iş tanımı yapılır ve bu kadroya atanacak personelin nitelikleri saptanır.
İş analiz sürecinin sonucunda iş süreçleri basitleştirilmekte, gereksiz kadrolar kaldırılmakta, unvan standardizasyonu sağlanmakta, mevcut personelin eğitim ihtiyaçları sağlıklı bir şekilde saptanmaktadır. Görev, yetki ve sorumluluklar net  bir şekilde ortaya konulduğu için “sorumluluktan kaçma” önlenmekte, personel objektif bir biçimde değerlendirilebilmekte ve performansı ölçülebilmektedir.

c. İşin Öğelere Ayrılması ve Zamanlanması:
Öğe (işlem), bir işin ölçümünü kolaylaştırmak için seçilmiş, o işe ait bağımsız alt parçalardır. İşin öğelere ayrılması ve her öğrenin ayrı ayrı zamanlanması norm kadronun temelini oluşturmaktadır.
Eğer iş öğelere (işlemlere) ayrılmadan, tek bir öğeden meydana gelmiş gibi zamanlanırsa ya da öğelere ayırmada gerekli dikkat gösterilmezse zamanlama ve buna bağlı olarak norm kadronun saptanmasında hata yapılmış olunur.
Hangi birimlerde hangi işlerin yapıldığı birim zaman hesaplanacak şekilde detaylı olarak tespit edilmelidir.
d. Çalışma Hızının (Temponun) Derecelendirilmesi ve Normal Zamanın Saptanması:
Çalışma hızı, “belli bir yöntemi yapabilmeleri için yönlendirilen nitelikli işçilerin, aşırı bir çaba göstermeksizin normal bir çalışmayla, bir işgünü ya da vardiya süresince erişebileceği ortalama üretim oranıdır.
İşin öğeleri ölçülürken çalışanlar “Hawthorne” etkisinde kalarak hızlı ya da yavaş çalışabilirler. Böyle bir durumda elde edilen sonuç, gerçek durumu yansıtmayacağından yanıltıcı olur. Bu farklılığı düzeltmek ve elde edilen sonucu normalleştirmek için zamanlamaya “derecelendirme” adı altında bir
aşama daha ilave edilmiştir. Derecelendirme, zamanlama sırasında elde edilen neticenin normal zamanlamaya ayarlanmasıdır.
e. Eklenecek Payların Belirlenmesi:
Normal zaman herhangi bir gecikme ve kesinti olmaksızın bir işin yapılması için gerekli net zamanı ifade eder. Çalışan, bütün şartlar uygun olsa bile, tüm mesaisinde düzenli olarak durmadan çalışamaz.
Standart zamanın belirlenmesi için çalışanın çalışmasını etkileyen tüm faktörlerin hesaplanaraknormal zamana eklenmesi gerekir. Bu hesaplama sonucu bulunan paya eklenecek pay denir.
Kişisel ihtiyaç payları, temel yorgunluk, gecikme payı olarak gruplandırılan bu paylar tolerans payları olarak tanımlanır.
Norm kadrodan beklenilen yararın sağlanması için normal zamana eklenecek pay oranlarının saptanmasına oldukça özen gösterilmelidir. Eklenecek pay yüzdeleri saptanırken işin yapıldığı yerdeki çalışma koşullarının özellikleri dikkate alınır.
f. Normal Zamana Payların Eklenmesi Suretiyle Standart Zamanın Hesaplanması:
Normal zamanın, eklenecek pay yüzdesi ile çarpılması sonucu elde edilen rakamın normal zamana eklenmesi suretiyle standart zaman bulunur.
g. Norm Kadronun Saptanması:
Teorik olarak her türlü organizasyonda bir yılda yapılmakta olan tüm işlerin, tüm öğelerinin saat açısından standart zamanlarının toplamı o organizasyonun yıllık toplam iş yükünü saat açısından ortaya koyar. Saat açısından yıllık olarak elde edilen toplam iş yükünün yine saat açısından bir kişinin bir yıllık çalışma süresine bölünmesi suretiyle söz konusu organizasyonun personel ihtiyacı, başka bir ifadeyle norm kadrosu sayısal olarak belirlenir.
h. Norm Kadro Kılavuzunun Hazırlanması:

Norm kadro sayısının tespitinden sonra sıra kurum veya kuruluşun “norm kadro kılavuzu”nun oluşturulmasına gelir. Norm kadro kılavuzu, genel olarak bir kurum veya kuruluşun mevcut kadrolarıile norm kadrolarını unvan ve adetler itibariyle teşkilat ve birim bazında gösteren bir belgedir. Norm
kadro kılavuzu, örgütlerin amaçlarına ulaşmalarında gereksinim duydukları tüm görevler için optimal tür ve sayıdaki kadroyu ve bunların örgütün tüm birimleri arasındaki rasyonel dağılımı gösterir.